زعفران

زعفران

گیاه زعفران، از تیرهٔ زنبقیان و سردهٔ زعفران می باشد. گیاه زعفران همانطور که بر همه آشکار است

خواص زیاد دارویی دارد و همچنین رنگ غذایی دارد. با توجه به حساسیت و ارزش بالای این گیاه،

شناخت بیماری های آن و حل مشکلات آن بسیار حائز اهمیت است. اگرچه پیشگیری همواره

بهتر از درمان است و با تقویت گیاه با کود مرغوب و مراقبت های ویژه می توان از وقوع بسیاری

از بیماری های زعفران پیشگیری نمود. در ادامه برای شناخت بیماری و راه درمان آن با ما همراه باشید.

۱. بیماری زوال زعفران

این بیماری زعفران در اثر پیدایش ریزوکتونیا و یوالسه در پیاز زعفران به وجود
می آید. این قارچ به سطح پیاز حمله کرده، بر روی آن لکه های قرمز ارزنی شکل ایجاد و
به تدریج به داخل پیاز نفوذ می کند. نفوذ این قارچ به داخل پیاز موجب برآمدگی هایی در
سطح آن و پوسیدن و خشک شدن برگ ها می گردد. این قارچ محصوالت دیگری چون
سیب زمینی، چغندرقند و یونجه را نیز مورد حمله قرار می دهد.
. روش های مبارزه:
– نکاشتن پیاز زعفران پس از گیاهان هم میزبان
– جمع آوری و سوزاندن پیازهای آلوده
– ضدعفونی کردن زمین با سولفور دو کربن به مقدار ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار
– عدم کاشت پیاز زعفران در زمین های آلوده برای مدت ۶ تا ۸ سال

۲. بیماری سیاهک

عامل این بیماری قارچی به نام فوماکو است. این قارچ بر روی برگ های زعفران نشو و نما می کند و کم کم به پیاز زعفران می رسد.
. روش های مبارزه با این بیماری زعفران :
– جمع آوری و سوزاندن برگ ها و پیازهای آلوده
– ضدعفونی پیازها با سموم مناسب در مقابل بیماری های قارچی پیش از کاشت

۳. بیماری ورم پیاز

این بیماری زعفران تولید ورم های شاخی در سطح پیاز می کند. در این وضعیت پیازها اغلب کوچکتر از حد طبیعی شده و در ضمن خود بوته نیز کوتاه تر از حد طبیعی می شود.

لینک اطلاعات کلی

تکثیر پیاز زعفران گلخانه ای

آفات و بیماریهای زعفران

آفت‌های زعفران

آفت‌های زعفران عبارت‌اند از
کرم‌های DITYLENCHUS CLIPOACI
به سیب‌زمینی و سیر نیز حمله می‌کند که به پیاز زعفران حمله و پس از مدتی باعث باد کردن و فاسدشدن آن می‌گردد. برای مبارزه با این آفت از روش‌های زیر استفاده می‌شود.
1- نگهداری پیازها در آب 34-44 درجه به مدت 3 ساعت پیش از کاشت
2- ضدعفونی کردن پیازها به‌وسیله سولفور دو کربن
3- آبیاری با آب‌های آمونیاک‌دار
کنه پیاز زعفران

آفات و بیماریهای زعفران

این کنه با فعالیت بر روی پیاز و دم برگ باعث تضعیف گیاه می‌شود. گیاهان آلوده در اوایل بهار سریع‌تر خزان می‌کنند که برای مبارزه از روش‌های زیر استفاده می‌شود.
1-کشت عمیق‌تر پیاز در مناطق آلوده (20 سانتیمتر)
2-کاهش عمر بهره‌برداری از مزارع
موش‌ها
خسارت زیادی به بنه‌های زعفران وارد می‌کنند و در اثر زخمی کردن آن‌ها باعث فساد می‌شوند. موش‌ها را بایستی با روش‌های مناسب و توصیه‌شده توسط مراجع ذیصلاح از بین برد.
خرگوش‌ها
که با زخمی کردن پیاز و خوردن برگ‌ها صدمه زیادی به گیاه وارد می‌کنند.

بیماری‌های زعفران

آفات و بیماریهای زعفران

پیاز زعفران ممکن است موردحمله قارچ‌ها متفاوتی به شکل زیر قرار گیرند
بیماری‌های زوال زعفران
این بیماری نوعی قارچ است که به سطح پیاز حمله کرده و بر روی آن لکه‌های ارزنی شکل سرخ‌رنگ ایجاد و به‌تدریج به داخل بنه نفوذ می‌کند. نفوذ این قارچ به داخل پیاز موجب برآمدگی‌هایی در سطح آن و پوسیدن و خشک شدن برگ‌ها می‌گردد. این قارچ محصولات دیگر چون سیب‌زمینی، چغندرقند و یونجه را نیز موردحمله قرار می‌دهد. کشاورزان با این بیماری به روش زیر مبارزه می‌کنند
1- نکاشتن پیاز زعفران پس از گیاهان هم میزبان
2- جمع‌آوری و سوزاندن پیازهای آلوده
3- ضدعفونی کردن زمین با سولفور دو کربن به مقدار 250 کیلوگرم در هکتار
4- نکاشتن پیاز زعفران در زمین‌های آلوده برای مدت 6 تا 8 سال

بیماری سیاهک زعفران
عامل این بیماری قارچ به نام فوماگو است این قارچ بر روی برگ‌های زعفران نشو و نما می‌کند و کم‌کم به پیاز زعفران می‌رسد. با این بیماری به روش زیر مبازره می‌شود.
1- جمع‌آوری و سوزاندن برگ‌ها و پیازها آلوده
2- پیازها را پیش از کاشت با سموم مناسب در مقابل بیماری‌های قارچی ضدعفونی می‌کنند
3- سایر روش‌های مناسب توصیه‌شده توسط مراجع ذیصلاح

بیماری ورم پیاز
این بیماری، تولید ورم‌های شاخی در سطح پیاز می‌کند، در این وضعیت پیازها معمولاً کوچک‌تر از حد طبیعی شده و در ضمن خود بوته نیز کوتاه‌تر از حد طبیعی می‌شود.

علف‌های هرز زعفران

آفات و بیماریهای زعفران

علف‌های هرز اغلب از طریق بذر زیادی که تولید می‌کنند، تکثیر می‌شوند و بذر آن‌ها از راه باد، آب، حیوانات و انسان از نقطه‌ای به نقطه دیگر انتشار می‌یابد. برای از بین بردن علف‌های هرز شیوه‌های زیادی وجود دارد اما معمولاً از ترکیب دو یا چند روش نتیجه مناسب‌تری به دست می‌آید. با علف‌های هرز به روش‌های مکانیکی، زراعی، بیولوژیکی و شیمیایی مبارزه می‌کنند، اما در کشت زعفران روش مکانیکی به‌ویژه وجین متداول است و روش شیمیایی با توجه به خواب تابستانی زعفران با سموم کم‌خطر عملی می‌باشد.
وجین
با توجه به این‌که بوته زعفران ضعیف، کوتاه و ظریف است، وجین از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا چنانچه زمین کشت از وجود علف‌های هرز پاک نشود پس از مدتی تمام مزرعه را پوشانده و نابودی آن‌ها به‌سختی مکان پذیر خواهد بود.
بنابراین در پنج ماه بهار و تابستان که پیاز زعفران دوره استراحت تابستانی خود را می‌گذراند، کشاورزان با استفاده از وسایل دستی و ماشینی به‌راحتی علف‌های هرز را از بین می‌برند. کشاورزان از بردن ماشین‌آلات سنگین به داخل زمین خودداری می‌کنند زیرا این وسایل باعث کوبیدگی سطح خاک می‌شود. درهرصورت اولین وجین زعفران پس از برداشت گل‌ها (گل پاک)، دومین آن به فاصله یک ماه پیش از آبیاری و پس از شخم زمین و وجین سوم به هنگام برداشت زعفران و سرانجام آخرین وجین در فصل تابستان انجام می‌شود.

لینک اطلاعات کلی

تکثیر پیاز زعفران گلخانه ای

زعفران چه ترکیباتی دارد؟

زعفران چه ترکیباتی دارد؟

زعفران دارای ترکیباتی است که این گیاه ارزشمند را از سایر گیاه ها متمایز ساخته است. کیفیت زعفران از طریق این ترکیبات در آزمایشگاه و لابراتور ها سنجیده می‌شود که هر چقدر درصد این ترکیبات بیشتر باشد زعفران با کیفیت تر و در نتیجه تاثیر زیادی روی خواص زعفران دارد.

این ترکیبات شامل:

1. کروسین عامل قدرت رنگ
2. پیکروسین عامل قدرت طعم
3. سافرانال عامل قدرت عطر و بو

انواع زعفران اصل

زعفران برخلاف سایر ادویه‌ها انواع مختلفی دارد که در هر نوع آن، رشته‌های زعفران شبیه هم نیستند و این تفاوت بستگی به نوع برداشت، جدا سازی(پر کردن) گل زعفران، آب و هوای منطقه و درنهایت کیفیت آن دارد.

انواع زعفران را از بالاترین کیفیت به پایین ترین کیفیت لیست بندی کرده‌ایم.

۱) زعفران سوپر نگین: در زعفران سوپر نگین درصد سافرانال و کروسین بالاترین مقدار خود را دارد و رنگدهی و عطر بسیار بالایی نسبت به انواع دیگر زعفران دارد.

۲) زعفران شبه نگین: رنگدهی این نوع زعفران به مراتب بیشتر از انواع دیگر زعفران است ولی به زعفران سوپر نگین نمی رسد.

۳) زعفران نگین: در زعفران نگین فرخوردگی و خمیدگی رشته های زعفران وجود ندارد و سرشاخه‌ها به صورت جدا از هم و تماماً قرمز هستند.

۴) زعفران سرگل: هیچ خبری از زردی زعفران و سفیدی زعفران(ریشه) در زعفران سرگل دیده نمی‌شود و پراستفاده ترین نوع زعفران می‌باشد.

۵) زعفران پوشال: زعفران پوشال، زعفرانی است که دارای کلاله هایی به رنگ قرمز، همراه با مقداری خامه(ریشه) میباشد.

۶) زعفران دسته: در این نوع زعفران، کلاله های زعفران بدین نحو که کنار هم چیده می شود خشک می‌شود.

۷) ریشه زعفران: به قسمت سفید رنگ زعفران که در انتهای کلاله زعفران وجود دارد ریشه زعفران می‌گویند.

لینک اطلاعات کلی

تکثیر پیاز زعفران گلخانه ای

ارزش غذایی زعفران

ارزش غذایی زعفران

یک قاشق غذاخوری زعفران دارای ارزش غذایی زیر است:

کربوهیدرات ۱,۳۷ گرم

چربی ۰,۱۲ گرم
پروتئین ۰,۲۴ گرم
ویتامین ها:
ویتامین C : ۱,۷ میلی گرم
ویتامین B۹ : ۰,۰۰۲ میکرو گرم
ویتامین B۶ : ۰,۰۲ میلی گرم
ویتامین B۳ : ۰,۰۳ میلی گرم
ویتامین B۲ : ۰,۰۱ میلی گرم
مواد معدنی:
آهن: ۰,۲۳ میلی گرم
منیزیم: ۶ میلی گرم
منگنز: ۰,۶ میلی گرم
مس: ۰,۰۱ میلی گرم
فسفر: ۵ میلی گرم
پتاسیم: ۳۶ میلی گرم
کائمفرول : ۴,۳ میلی گرم

ترکیبات شیمیایی زعفران

پیشتر در مقاله ای ترکیبات زعفران را بررسی کردیم حالا نگاه دقیق تری به ترکیبات شیمیایی زعفران می اندازیم:
بیش از ۱۵۰ ترکیب شیمیایی فعال در این ادویه طلایی وجود دارد که مهم ترین آنها که مسئول طعم، مزه، بو و مهم تر از آن اثرگذاری زعفران می باشند عبارتند از:
کاروتنوئیدها (Carotenoids): گروهی از ترکیبات شیمیایی در گیاهان هستند که مسئول رنگ برگ ها و گلبرگ های آن هستند. همچنین، وظیفه ی جذب نور در گیاهان نیز بر عهده این ترکیبات می باشد.
-کروستین و کروسین ( Crocetin and crocin ) کاروتنوئیدهایی هستند که رنگ زرد و قرمز زعفران را ایجاد می کنند.
-کاروتنوئیدهای مهم دیگر زعفران عبارتند از: (lycopene, zeaxanthin, and beta-carotene) لیکوپن، زآگزانتین و بتاکاروتن.

اسانس (Volatile oils) : روغن بدست آمده از گیاهان که به آن روغن اسانس یا عطرمایه نیز می گویند.
-پیکروکروسین(picrocrocin) : مسئول اصلی طعم زعفران
-سافرانال(safranal) : مسئول اصلی عطر و رایحه زعفران

زعفران هم چنین منبعی سرشار از کائمفرول می باشد که نوعی مولکول زردینه می باشد که رنگیزه های زرد را پدید می آورد، هم چنین خواص آنتی اکسیدان ، آنتی باکتریال و ضد سرطان دارد. این ماده احتمالا در درمان برخی بیماری ها موثر است:
-دیابت نوع ۲
-نارسایی های قلبی
-جلوگیری از پیری زودرس

خواص علمی زعفران

ترکیبات شیمیایی زعفران مسئولیت خواص تاثیرگزار آن برای سلامتی بدن را بر عهده دارند. زعفران، سطح پروتئین های لازم برای رشد بدن و فشار خون را افزایش می دهند. به فعالیت های سالم مغز مانند فاکتور نورون‌زایی مشتق‌ شده از مغز (BDNF)، فاکتور رشد اندوتلیال عروقی(VEGF) کمک شایانی می کند.
هم چنین این ادویه خواص آنتی اکسیدانی دارد که رادیکال های آزاد که ممکن است به پروتئین ها و دی ان ای داخل سلول ها آسیب برساند را از بین می برد. این ادویه ی معجزه گر، رشد پروتئین های Amyloid beta را که منجر به آلزایمر می شوند، محدود می کند.
به علاوه، مانع رشد آنزیم های استیل‌کولین‌استراز(Acetylcholinesterase) و کاهش سطح استیل کولین در بدن که می تواند مشکلاتی برای پیام رسان های عصبی ایجاد کند، می شود.
خواص زعفران به اینها محدود نمی شود و باید بدانید که ادویه طلایی می تواند سطح کورتیزول را کاهش دهد و سطح استروژن را بالا ببرد؛ که منجر به سلامت استخوان های بدن می شود.
بسیاری از خواص درمانی زعفران از لطف حضور مولکول کروسین در ترکیب این ادویه می باشد. هضم کروسین برای بدن کار ساده ای نیست و به همین دلیل سیستم گوارشی انسان آن را به کروستین تبدیل می کند.
کروستین سطح تولید هورمون شادی آور سروتونین را در مغز افزایش می دهد و به همین علت است که درمان افسردگی با زعفران ممکن شده است.
سافرانال(safranal) : یکی دیگر از مواد شیمیایی حاضر در ترکیبات ادویه طلایی می باشد که:
- فشار خون را افزایش می دهد و ضربان قلب را نیز تنظیم می کند.
- ضد حساسیت است و فعالیت هیستامین ها در بدن را متوقف می کند.
- فعالیت استیل کولین ها را در بدن مختل می کند.
- اضطراب و استرس را از بین می برد.

زعفران هم چنین خواص ضد ویروسی دارد و جلوی ورود ویروس ها را به سلول های بدن می گیرد.

فواید زعفران برای سلامتی

زعفران، فواید بسیاری برای بدن دارد که بیشتر آنها بدلیل آنتی اکسیدان بودن آن می باشد.
۱.    زعفران، آنتی اکسیدان طبیعی
در یک تحقیق که در آن ۲۰ نفر (۱۰ شخص سالم، ۱۰ نفر مبتلا به بیماری سرخرگ کرونری) به مدت ۶ هفته مصرف روزانه زعفران داشتند تحت نظر گرفته شدند. هر دو گروه به طور موثری از اکسیتادیو رادیکال های آزاد در بدن در امان بودند.
خواص آنتی اکسیدان ادویه طلایی از پیری زودرس جلوگیری می کند و از آسیب به پوست شما در مقابل اشعه نور خورشید که می تواند منجر به رشد سلول های سرطانی شود محافظت می کند و در نتیجه به همین علت است که از زعفران در کرم ها و لوسیون های ضد آفتاب استفاده می شود.
۲.    سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
مصرف منظم زعفران گلبول های سفید خون را افزایش می دهد. این در حالیست که منجر به افزایش گلبول های قرمز خون نمی گردد در نتیجه مشکلاتی از قبیل غلظت خون نمی تواند از تاثیرات مصرف زیاد زعفران باشد.
هم چنین، جلوگیری از فعالیت ویروسی در سلول های بدن دلیل دیگری برای اثبات ادعای افزایش سیستم ایمنی بدن شما توسط زعفران می باشد.
۳.    مصرف زعفران، انرژی بخش است
کاروتنوئیدهای موجود در زعفران، ذخیره انرژی و قدرت را در عضلات بدن افزایش می دهد. هم چنین قدرت عکس العمل و هماهنگی بین ذهن و چشم ها با این ترکیبات افزایش می یابد.
با افزایش فشار خون و رسیدن اکسیژن به عضلات، زعفران می تواند انتخاب خوبی برای ورزشکاران باشد.
۴.    کاهش علائم و سختی های پیش قاعدگی
یکی از قدیمی ترین استفاده های زعفران در کاهش علائم و مشکلات پیش قاعدگی مانند عدم تعادل در حالات روحی، گرفتگی عضلات، نفخ و جوش زدن بوده است.

۵.    بهبود عملکرد قلب
زعفران با افزایش ظرفیت پمپاژ قلب، به لطف حضور کائمفرول، خظر سکته قلبی و مشکلات عروقی را کاهش می دهد.
تحقیقات بسیاری تاثیر زعفران بر کاهش مشکلات قلبی را اثبات کرده است. احتمالا دلیل این موضوع سوختن کلسترول در حالی که بدن کروسین را به کروستین تبدیل می کند، می باشد.
۶.    بهبود عملکرد جنسی
تحقیق بر روی ۲۰ مرد مبتلا به مشکل عدم نعوظ نشان داده که مضرف زعفران برای ۱۰ روز توانسته عملکرد و مدت نعوظ را در بیماران افزایش دهد.
تحقیقی دیگر، بر روی ۲۵ بیمار دیابتی مبتلا به مشکل عدم نعوظ نشان داده است که ژل زعفران و مصرفش به صورت پماد توانسته عملکرد بیمار را بهبود ببخشد.
در بانوان نیز، مصرف ۴ هفته ای زعفران تاثیرات این داروی طبیعی را بر افزایش میل جنسی و افزایش ترشحات واژن که رفع مشکل نزدیکی دردناک را بهمراه داشته اثبات کرده است.
۷.    زعفران با سرطان می جنگد
خواص ضد سرطانی زعفران، در درمان و پیشگیری از سرطان های ریه، کبد، سینه، پانکراس، روده بزرگ، پوست، پروستات و تخمدان اثبات شده است.
تاثیر ضد سرطانی زعفران به لطف وجود کروسین می باشد. کروستین سلول های سرطانی را هدف می گیرد و از بین می برد. 
۸.    درمان آلزایمر
در تحقیقی مشخص شد مصرف زعفران برای ۱۶ هفته، فعالیت مغز را افزایش می دهد و از زوال آن جلوگیری می کند.
در تحقیقی مشابه با تزریق کروسین به موش ها، بهبود ظرفیت و عملکرد حافظه شان اثبات شد.
تحقیقی دیگر که بروی ۵۴ بیمار آلزایمری صورت گرفت، مشخص کرد مصرف زعفران روزانه دو بار به مدت ۲۲ هفته تاثیری بهتر از دونپزیل (داروی آلزایمر) دارد.
۹.    کاهش وزن
زعفران به کاهش وزن کمک می کند:
-کاهش جذب چربی
-بهبود هضم غذا
-کاهش کالری قابل جذب از غذا
-کمک به سوزاندن گلوکوز و چربی برای تامین انرژی
زعفران می تواند سطح کلسترول خون که باعث حمله قلبی و دیابت می گردد را کاهش دهد.
آزمایش انجام شده روی موش ها نشان داده که مصرف کروسین باعث کاهش چربی خون و چربی بدن آنها شده که می تواند اثباتی بر ادعای اثرگذاری زعفران برای لاغری باشد.
۱۰.    محافظت از مغز
زعفران اثر مطلوبی بر مغز می گذارد. تحقیقات بسیاری بر روی سلول ها و حیوانات نشان داده که زعفران بوسیله فاکتورهای زیر به بهبود عملکرد مغز کمک می کند:
-بهبود عملکر نورون ها
-فعالیت آنتی اکسیدان ها که از آسیب رسیدن به مغز جلوگیری می کنند
-محافظت از مغز در مقابل آسیب ها
-جلوگیری از مرگ سلول ها در مغز
۱۱.    بهبود زخم
در موش ها، خمیر گرفته شده از زعفران قادر به درمان سوختی های ایجاد شده توسط آب جوش شناخته شده است. علت این موضوع، احتمالا خواص آنتی اکسیدان و آنتی بیوتیک زعفران می باشد.
پماد زعفران قادر است تا سطح مولکول های محافظ پوست را بالا ببرد و خاصیت ضد التهاب آن به درمان و ترمیم زخم های روی پوست کمک شایانی می کند.

۱۲.    کمک به سلامت استخوان ها
زعفران با افزایش سطح استروژن ها که برای رشد و ترمیم استخوان ها لازم است به سلامت استخوان های بدن کمک می کند.
۱۳.    درمان آسم
در گذشته، از زعفران برای درمان اسپاسم های ریه و حملات آسم استفاده می شد.
خواص ضد التهابی زعفران به عملکرد آرام ریه ها کمک می کند، البته مصرف مستقیم بروی ریه مانند تنفس دود و یا تزریق هنوز از نظر طبی اثبات نشده است.
۱۴.    بهبود عملکرد کبد
زعفران به سه دلیل به سلامت کبد شما کمک میکند:
با رشد آنزیم هایی که تولیدات سمی و مضر برای کبد دارند می جنگد.
خاصیت آنتی اکسیدانی آن.
تعدیل ساختار سلولی کبد.
۱۵.    کمک به درمان دیابت
زعفران به عملکرد انسولین در بدن کمک میکند. 
۱۶.    کمک به بینایی چشم
زعفران جریان خون در چشم ها را بهبود می بخشد و از پیر چشمی جلوگیری می کند. این فرآیند به علت وجود کروسین در زعفران اتفاق می افتد.

 دوز مصرف زعفران

زعفران نباید روزی بیش ازدو مرتبه و بیش از ۳۰ تا ۵۰ میلی گرم در هر وعده مصرف شود. ماکزیمم مصرف زعفران در یک روز ۱۵۰۰ میلی گرم می باشد که در زنان باردار و یا کسانی که به دلایل مختلف به این ادویه حساسیت دارند مقدار کمتری می باشد.
دوز های بالای ۵۰۰۰ میلی گرم سمی و حتی کشنده می باشد. زنان باردار با مصرف بیش از ۵۰۰۰ میلی گرم ممکن است سقط جنین را تجربه کنند.

عوارض مصرف زعفران

زعفران مکمل غذایی امن و سالمی برای رژیم غذایی روزانه شما می باشد. اما در موارد بسیار اندک عوارض مصرفی نیز ممکن است داشته باشد:
خشکی دهان
اضطراب
سرگیجه
حالت تهوع
کاهش اشتها
سردرد

برخی افراد ممکن است به کاروتئونیدهای موجود در این ادویه حساسیت داشته باشند.
توجه داشته باشید که زنان باردار نباید زعفران مصرف کنند مگر اینکه با پزشک خود مشورت کرده باشند. با وجود تمام فواید و مزایای مصرف ادویه طلایی، شواهد بسیاری وجود دارد که زعفران ممکن است سلامت جنین و مادر را به خطر بیاندازد.
پیشتر در مقاله ای کامل تاثیر مصرف زعفران در بارداری را بررسی کردیم.
مصرف بیش از اندازه زعفران در مدت طولانی می تواند منجر به کاهش گلبول های قرمز بدن شود.

 تداخل دارویی

هیچ گونه تداخل دارویی برای زعفران تا به امروز شناخته نشده است.
به هرحال توصیه می شود که اگر قرص های ضد افسردگی مصرف می کنید از آنجایی که این قرص ها وظیفه  تحریک مغز برای تولید هورمون سروتونین را بر عهده دارند و مصرف زعفران نیز باعث افزایش تولید این هورمون می گردد ممکن است مبتلا به سندروم سروتونین شوید که بسیار خطرناک است؛ پس از مشورت با پزشک خود غافل نشوید.

لینک اطلاعات کلی

تکثیر پیاز زعفران گلخانه ای

ارزش غذایی زعفران وچگونگی نوع کاشت طلای سرخ ایران

ارزش غذایی زعفران وچگونگی نوع کاشت طلای سرخ ایران

زعفران چاشنی و رنگ دهنده با ارزشی می باشد که بو و عطر بی نظیری دارد و برای درمان برخی از بیماری ها مفید است. این گیاه در جنوب غربی آسیا، جنوب اسپانیا و جنوب اروپا می روید اما کشورمان نیز در تولید زعفران بسیار سرآمد است. در این بخش از نمناک درباره گیاه زعفران، ارزش غذایی و خواص آن بیشتر بخوانید.

زعفران، گیاهی چند ساله است که دارای پیازی با غلاف قهوه ای رنگ است. این گیاه ساقه و شش گلبرگ بنفش رنگ و 3 رشته کلاله قرمز رنگ می باشد. از کلاله نارنجی رنگ، گل این گیاه برای مصرف استفاده می شود. کلاله زعفران چربی، املاح معدنی و موسیلاژ فراوان دارد. این گیاه توسط غده زیر زمینی بنه ( کورم ) تکثیرمی شود.

طعم زعفران به سبب هیتروزید تلخ پیکروکروسین می باشد. وجود ماده ای به نام کروسین در زعفران علت رنگین بودن آن است. وجود اسانس بی رنگ تروپن دار و یک ترکیب اکسیژن دار و همراه با سینئول به نام سافرانال به زعفران عطر و رنگ بخشیده است. 

ارزش غذایی زعفران

زعفران آرام بخش، اشتها آوراست که موجب جلوگیری از بیماریهای قلبی و سرطان و درمان برخی از بیماری ها مانند بیماری آسم، بیماریهای پوستی، بیماری های چشم، عفونت ادراری، یرقان، پیش انداختن قاعدگی، رفع نفخ شکم ، درمان معده درد و درمان کم خونی می شود. این ماده غذایی معروف به طلای سرخ موجب کاهش چربی و کلسترول خون و فشار خون می شود و حافظه را تقویت می کند.

مراحل کاشت زعفران 

کاشت زعفران باید در ماه های مرداد تا مهر انجام شود و در آب و هوای معتدل با توجه و دقت خاصی صورت گیرد.

این گیاه گرمسیری در نقاطی که تابستان های گرم و خشک و آفتابی و پاییز و زمستان نسبتا ملایم دارد، رشد خوبی دارد اما ممکن است در همه شرایط اینگونه نباشد همانگونه که در همدان که دارای آب و هوای سرد است، زراعت و کاشت زعفران نتیجه بخش است.

دوره بیداری و فعالیت زعفران در ماه های آبان تا اردیبهشت است و درتابستان پیاز زعفران فعالیت نداردو برگ هایش زرد و خشک می شود و پیاز به خواب می رود پس برای کشت زعفران زمین های گرم و خشک مناسب نیستند.

تهیه زمین جهت کاشت زعفران

برای تهیه زمین به منظور کاشت زعفران در پائیز یا زمستان زمین را شخم عمیق می زنند اما در شرایط نا مناسب و امکان عدم دسترسی به تراکتور شخم را در پایان بهار یا اوایل تیرماه انجام می دهند.

زمین را در زراعت مکانیزه زعفران با گاو آهن در پاییز سال قبل از کشت شخم عمیق می زنند و بعد از قطع باران های بهاری در بهار با شخم متوسط علفهای هرز خاک را از بین می برند و سپس 80 - 40 تن کود حیوانی و 200 کیلوگرم فسفات آمونیوم در مرداد یا شهریور زمین را به صورت فارو درمی آورند و آماده کاشت زعفران می کنند.

خاک مناسب جهت کاشت و پرورش زعفران

مناسب ترین نوع خاک برای رشد زعفران خاک شنی رسی دارای مقدار کمی آهک و PH بین 8 ـ 7 است . زمینی که در آن زعفران می کارند باید چند سال در آن زعفران نکاشته باشندو خاک آن از علف هرز پاک و حاصل خیز و شیرین بوده باشد.

زمان مناسب جهت کاشت زعفران

فصل مناسب برای کاشت زعفران از مرداد ماه تا مهر است بعد از کاشت پیاز زعفران در زمین احتیاج به کاشت مجدد زعفران در سال های بعد نیست و پیاز زعفران در زمین به مدت 7 ـ 4 و در بعضی مناطق تا 10 سال باقی می ماند.

عملیات کاشت پیاز زعفران:

برای کاشت پیاز زعفران به وسیله بیل چاله های یک ردیف را درمی آورند و 15 - 3 پیاز در هر چاله قرار می دهند. در موقع کاشت سر پیازها باید رو به بالا باشد و آنها را در عمق 20 - 15 سانتی متر بکارید زیرا در این صورت پیازها در زمستان از سرما و یخبندان حفظ می شوند و در تابستان از گرما زدگی و سایر تنشهای محیطی در امان می مانند.

برای کاشت زعفران به 4 یا 5 نفر نیاز است به صورتی که یک نفر با بیل چاله ها را دربیاورد و دو نفر به صورت دسته های 3 تا 5 یا 15 تایی پیازهای قابل کشت را انتخاب می کنند.

نفر چهارم پیازها را در داخل چاله ها می گذارد وکار به همین صورت ادامه می یابد تابه اتمام برسد. سپس به وسیله بیل یا ماله سطح مزرعه نامسطح را صاف و فشرده می سازند تا پیازها به خاک بچسبد. سپس زمین را تا هنگام آبیاری پائیزه رها می کنند و قبل از آبیاری 20 - 10 تن کود حیوانی کاملا پوسیده را در زمین پخش میکنند. روی شیارها را پس از کاشت زعفران با ماله می پوشانند.

مقدار و نوع پیاز زعفران:

شما باید هنگام خرید پیاز زعفران دقت کنید که:

پیاز زعفران درشت، سالم، بدون زخم، شاداب و دارای سن 7 سال و عاری از هر نوع بیماری باشد و پوست های اضافی و کپه هر پیاز را جدا می کنند. برای جلوگیری از حمله آفات و امراض پس از کاشت زعفران قبل از کاشت بهتر است هر 100 کیلو پیاز 500 ـ 300 گرم را با سموم جیوه ای مانند سرزان، تری تیزان، گرانوزال آغشته نمود.

در هر هکتار برای کاشت زعفران 2 تن غده لازم است. در سال هفتم به بعد باید غده ها بیرون آورده شوند زیرا گیاه ضعیف و غده ها پوک می شوند و بعد از یکی ، دوسال از بین می روند. مقدار غده ای که در سال هفتم از زمین در می آورند 5 برابر مقدار کشت شده در سال اول است.

مقدار و نوع کود برای کاشت زعفران:

هر هکتار زعفران کاری به 50 ـ 30 تن کود حیوانی پوسیده به همراه 200 کیلوگرم کود شیمیایی مثل فسفر و پتاس نیاز دارد و نباید به زمین کود تازه حیوانی استفاده نمود. هر سه سال یک بار 100 کیلو کود اوره به همراه 15 ـ 10 تن کود حیوانی برای زمین لازم است.

نحوه آبیاری بعد از کاشت زعفران

اگر قبل از کاشت زعفران مزرعه را آبیاری کذده باشید دیگر نیاز نیست بلافاصله پس از کاشت پیاز مزرعه را آبیاری کرد اما در صورتی که مزرعه آبیاری نشده باشدباید سریعا مزرعه را پس از کاشت آبیاری نمود. زعفران گیاهی مقاوم به کم آبی است . اولین آبیاری پاییزه زعفران باید 15 روز قبل از بیرون آمدن ساقه گل ها انجام شود.

اگر قبل از مهر ماه زمین آبیاری شود ابتدا برگ ها و سپس گل ها ظاهر می شوند و اینگونه چیدن گل ها با سختی صورت می گیرد و گل ها بین برگ ها باقی می مانند و از بین می روند.

زعفران گیاهی مخصوص مناطق خشک است بنابراین به آب زیاد احتیاج ندارد بنابراین پس از کاشت پیاز زعفران تا زمان برداشت محصول مزرعه را فقط یک بار باید آبیاری نمود اما اگرآبدهی بعد از برداشت محصول در طول زمستان سبب درشت شدن پیاز زعفران می شود.

سله شکنی پس از کاشت زعفران

به محض گاورو شدن زمین پس از آبیاری اول باید سطح زمین به وسیله کج بیل و بیل شیار دار و گاو آهن ایرانی و کولتیواتر سله شکنی شود طوریکه پیازها صدمه نبینند. سله شکنی باعث از خاک بیرون آمدن آسان گل ها و مخلوط شدن کود حیوانی با خاک می شود.

اگر کشاورز به زمین خود کود نداده باشد قبل از انجام آبیاری در سطح خاک کود لازم را پخش نموده و سپس با شخم سطحی کود را با خاک مخلوط می کنند و سپس برای هموار کردن زمین و چسباندن خاک به پیازهای زعفران زمین را ماله می کشند.

پس از کاشت و برداشت زعفران باید علفهای هرز را از بین برد

وجود علف های هرز در زمین کشت زعفران سبب کاهش آب و مواد غذایی و نور خورشید به علت رقابت آنها با گیاه زعفران می شود و بنابراین محصول کاهش می یابد. همچنین این علف های هرز مزاحمتهایی در مراحل کاشت و برداشت زعفران ایجاد و بیماریها و حشرات برای این گیاه به ارمغان می آورند.

هر موقع که علفهای هرز رشد کردند وجین مزرعه ضروری است. اولین وجین در مزارع زعفران بعد از آبیاری دوم انجام می شود که سبب از بین رفتن علفهای هرز مزرعه زعفران می گردد.

اولین وجین زعفران بعد از برداشت گل های زعفران و دومین آن حدود یک ماه قبل از آب سوم انجام می شود.

برای مبارزه علف های مزرعه نباید از علف کشهای شیمیایی استفاده نمود زیرا اثر این علف کشها بر روی گیاه آزمایش نشده است.

برداشت زعفران:

در سال اول تنها تعدادی از غده های درشت که ذخیره غذایی کافی دارند و گل داده اند می توانند محصول بدهند و در کل مزرعه محصول قابل توجهی نخواهد داد. اواسط آبان ماه در مزرعه گل های بنفش رنگی ظاهر می گردد و سه هفته پس از پیدایش اولین گل برداشت آغاز می شود.

گل های مزرعه زعفران در آغاز سرما و خزان و زمانی که کلیه گیاهان هیچ گلی نمی دهند، ظاهر می شوند و مزرعه زعفران را به یکی از زیباترین چشم اندازهای طبیعت تبدیل می کنند . برداشت محصول پیش از طلوع آفتاب و تا ساعت 9 صبح باید آغاز شود وهمچنین عملیات گل چینی 25 ـ 15 روز ادامه می یابد. 

لینک اطلاعات کلی

تکثیر پیاز زعفران گلخانه ای

تکثیرپیاز زعفران در گلخانه

با توجه به اینکه در تمامی انواع کشت زعفران گلخانه ای ، در دوره تکثیر نیازبه زمین وجود دارد با اجرای این طرح میتوان محصولات زراعی را با تکمیل چرخه زراعی در سالن تولید کرد .سالن هایی تاریک که میزان شدت نور، رطوبت ،دما ومواد غذایی تحت کنترل بوده که به تولید محصول منجر می گردد. سال زراعی محصول تا به اتمام نرسد چرخه گیاه تکمیل نمی شود . پس این زمان محدودیت ما می باشد. سالن هایی که قادر به تکمیل چرخه زعفران می باشد ایجاد می کنیم و زمان فصول برداشت را در آن سالن های جابجا کرده که منجر به تغییر زمان برداشت گل می شود .این روش برای تمامی محصولات زراعی با ایجاد تغییراتی کارآمد بوده و کشور را از بحران های مالی و کشاورزی نجات می دهد . جهت دختر زایی و تکثیر پیاز زعفران در این روش زمین مورد نیاز نمی باشد . مدت زمان برداشت گل را میتوان کوتاه و یا بلند کرد .امکان برداشت چندین باره زعفران فراهم می گردد . تقویت بنیه پیاز قبل از گلدهی درسالن مربوطه وامکان ایجاددرآمد از پیاز مازادتولیدشده در سالهای دوم و سوم را دارا می باشد. ضمناً تمام ویژگی‌های مثبت گلخانه های زعفران را اعم از کاهش هزینه‌های ناشی از تلفات پیاز و کنترل آفات و بیماری‌ها، کاهش میزان مصرف آب، افزایش میزان عملکرد محصول، افزایش کیفیت محصول تولیدی دارا می باشد . امکان تطبیق سالن با انواع مختلف آب و هوا اعم از شهرهایی با رطوبت بالا و آب و هوای کوهستانی و نیمه کوهستانی و مناطق خشک موجود در کشور را نیز دارا می باشد.

لینک اطلاعات کلی

تکثیر پیاز زعفران گلخانه ای